środa, 10 września 2014

Przyroda - Eksperymenty z wodą


Jak badać właściwości wody. Pomysł na zajęcia, które odbyły się w klasie drugiej. Dzieci siedmioletnie. Dużo zabawy, wcale nie tak dużo bałaganu, a nauki jeszcze więcej. 

Czy warto się wysilać?

Eksperymenty, które dzieci kochają, zawsze sporo mnie kosztują. Przyznaję, że robię ich niewiele. Może właśnie dlatego, trudno mi się je przeprowadza, bo ani ja, ani uczniowie nie jesteśmy do nich przyzwyczajeni. Sporo pracy przed, sporo w trakcie. Jednak radość i entuzjazm tak duży, że pewnie chcieliby takie lekcje codziennie. 

Scenariusz

Miejsce: przestrzeń, na której uczniowie podzieleni na cztery grupy będą mogli swobodnie się poruszać. Moje zajęcia odbyły się na podwórku szkolnym. Nie trzeba było martwić się rozlaną wodą, lodem na ziemi czy rozsypaną solą.   
Czas: godzina 

Przebieg zajęć:

1. Podział uczniów na grupy. 
U nas to było odliczanie od 1 do 4. Jedynki razem, dwójki razem... Każda grupa wybrała swojego lidera odpowiedzialnego za porządek w miejscu pracy. 

2. Wyjaśnienie zasad pracy i rozdanie kart obserwacji. 
Nasze zasady: między miejscami obserwacji chodzimy, nie polewamy się nawzajem wodą, karty pracy wypełniamy z pomocą członków swojej grupy, piszemy i rysujemy. Po skończonym eksperymencie sprzątamy swoje stanowisko, czyli wylewamy wodę i wyrzucamy woreczki i inne śmieci. 
Przy stanowisku zadania 3 i 4 najlepiej ustawić wiadra, do których od razu po wykonaniu można wylać płyny. 

3. Wytłumaczenie na czym polegają kolejne zadania:


Zadanie 1 - Jaka jest woda?
Potrzebne materiały:
- miska lub miski z wodą

Uczniowie mogą namacalnie sprawdzić, jaka jest woda, żeby ją opisać. Wąchają, dotykają, dmuchają, patrzą. 


Zadanie 2 - Jaki jest lód?
- worek lodu
- miska do której wrzucamy dla każdej grupy kilka kostek lody

Uczniowie starają się dowiedzieć jaki jest lód. Patrzą, wąchają, dotykają, smakują, podrzucają, noszą w ręce, kładą na ziemi, zakopują w ziemi.


Zadanie 3 - Co się dzieje z tymi substancjami w wodzie?
- ciepła woda w 3 przeźroczystych pojemnikach
- 3 woreczki z: solą, cukrem, mąką
- mieszadełko

Uczniowie wsypują sól, cukier i mąkę do wody. Należy jasno zaznaczyć, że tylko jedna substancja do jednego naczynia. Mieszają i obserwują. Warto powiedzieć, że po zamieszaniu należy obserwować substancje przez minutę i zobaczyć co się stanie - powinni zwrócić uwagę na to, że mąka opada na dno (nie rozpuszcza się w wodzie). Oczywiście odbywa się wąchanie (ciekawy zapach wody z mąką), mieszanie ręką, oblizywanie palców - Nie pijemy wody z mąką! 


Zadanie 4 - Co dzieje się z tymi płynami wlanymi do wody?
- ciepła woda  w 3 przeźroczystych pojemnikach
- 3 płyny: mleko, olej, barwnik (atrament lub woda zabarwiona ciemną farbą)
- mieszadełko

Polecam asystę nauczyciela. Tutaj ja wlewałam płyny, a uczniowie ustawili się tak, żeby widzieć, co się dzieje. Uczniowie obserwują, mieszają, zostawiają na chwilę w spokoju, czekają czy coś się zmieni, wąchają, przechylają. Nie smakują i nie dotykają płynów. 

* Dlaczego ja wlewałam płyny? Fantastycznie wygląda olej wlewany do wody - duża ilość małych bąbelków, tusz tworzy piękne kształty i dopiero po chwili się miesza, łączy z wodą. Warto, żeby uczniowie mieli okazję to zaobserwować. 

4. Wykonywanie zadań przez poszczególne grupy i notowanie obserwacji. 
Każda grupa miała około 5 minut na wykonanie zadania. 


5. Wspólne uprzątnięcie stanowisk i czas na uzupełnienie obserwacji. 

6. Ostatnia obserwacja całą grupą w sali


Zadanie 5 - Jaka jest para wodna?
- czajnik elektryczny
- lusterko lub talerz

Uczniowie obserwują czajnik z gotującą się wodą. Zastanawiamy się, skąd się bierze para wodna, co trzeba zrobić, aby powstała. Uczniowie obserwują w bezpiecznej odległości, dmuchają i sprawdzają, co się dzieje z parą. Wąchają. Po zagotowaniu wody można pozwolić uczniom podejść bliżej i wyznaczyć miejsce, gdzie trzymają wyprostowana rękę. Przeszłam wtedy wachlując parę w ich stronę, już chwilę po zagotowaniu, więc nie było jej dużo. Niektórzy byli zaskoczeni, że jest tak ciepła. Pozwoliło to jednak zrozumieć, dlaczego zachowujemy bezpieczna odległość. Na koniec umieściłam lusterko nad gotującą się wodą. Zebrała się na nim para, która zaczęła się skraplać. Uczniowie mogli dotknąć drugiej strony lustra - była ciepła, dotknąć palcem lustra - para zmieniła się na jego powierzchni w wodę. 

7. Podsumowanie zajęć
Wypowiedzi uczniów na temat ich obserwacji. Zapisanie krótkiej notatki z najciekawszymi wnioskami. 


Co zaobserwowały dzieci? - najciekawsze przykłady wypowiedzi

Tak naprawdę zaobserwowały wszystko, co najważniejsze. Wspólnie wyciągnęliśmy wnioski. 

Olej unosi się na powierzchni wody. Nie łączy się z nią, a mleko tak i atrament też. 
Woda jest miękka, a lód twardy.
Para wodna jest lekka, rusza się, kiedy dmuchamy. Lód i woda nie. 
Mąka pomieszana z wodą "dziwnie" pachnie. 
Soli i cukru nie widać w wodzie, a mąkę tak. (Wspólny wniosek, jedna się rozpuszczają inne nie.)
Woda nie ma smaku, chyba, że się wsypie do niej sól. 
....




A wy? Coś byście dołożyli do obserwacji? Prowadzicie takie eksperymenty? 





0 komentarze:

Prześlij komentarz